SCG
สิ่งแวดล้อม

โครงการ "ปลูกไผ่ คืนผืนป่า สร้างอาชีพ" กับความหลากหลายทางชีวภาพ

โครงการ "ปลูกไผ่ คืนผืนป่า สร้างอาชีพ" ไม่เพียงแต่ช่วยฟื้นฟูพื้นที่ป่าเสื่อมโทรมและเพิ่มความหลากหลายทางชีวภาพเท่านั้น แต่ยังส่งเสริมเศรษฐกิจชุมชนอย่างยั่งยืน ช่วยให้ประชาชนมีอาชีพและรายได้ที่มั่นคง ขณะเดียวกันยังเป็นการพัฒนาสังคมและสิ่งแวดล้อมให้เติบโตไปพร้อมกันอย่างสมดุล 

บริษัทฯ ได้ให้ความสำคัญกับความรับผิดชอบต่อสังคมและสิ่งแวดล้อมโดยบูรณาการการดำเนินงานให้สอดคล้องกับยุทธศาสตร์ประชารัฐของรัฐบาล ในการฟื้นฟูและอนุรักษ์ป่าผ่านโครงการ "ปลูกไผ่ คืนผืนป่า สร้างอาชีพ" ซึ่งเป็นความร่วมมือระหว่างบริษัท สำนักจัดการทรัพยากรป่าไม้ ที่ 3 (ลำปาง) หน่วยงานในสังกัดกรมป่าไม้ กระทรวงทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อม และประชาชนในพื้นที่ตำบลทุ่งผึ้ง อำเภอแจ้ห่ม จังหวัดลำปาง โดยมุ่งเน้นการฟื้นฟูป่าต้นน้ำ ควบคู่กับการส่งเสริมอาชีพให้กับชุมชนอย่างยั่งยืน

โครงการ "ปลูกไผ่ คืนผืนป่า สร้างอาชีพ" เป็นโครงการนำร่องที่ครอบคลุมพื้นที่กว่า 1,000 ไร่ ภายใต้นโยบาย "พลิกฟื้นผืนป่า สู่การพัฒนาที่ยั่งยืน" โดยภาครัฐได้จัดสรรพื้นที่ในแปลงปลูกป่าทดแทนเพื่อให้ประชาชนมีที่ทำกิน ขณะที่บริษัทฯ ให้การสนับสนุนงบประมาณในการจัดหากล้าไม้ไผ่ให้ชุมชนนำไปปลูก รวมถึงการฝึกอบรมให้ความรู้เกี่ยวกับการปลูก การบำรุงรักษา และการขยายพันธุ์ไผ่ เพื่อให้เกิดการใช้ประโยชน์จากทรัพยากรธรรมชาติอย่างมีประสิทธิภาพ

ผลการดำเนินโครงการ

  • ปี 2561: มอบกล้าไผ่ ฝึกอบรม และดำเนินการปลูกไผ่ในพื้นที่ป่าเสื่อมโทรม จำนวน 400 ไร่ คิดเป็นมูลค่ากว่า 1,026,667 บาท เพื่อเป็นต้นแบบในการฟื้นฟูป่าโดยใช้ไผ่
  • ปี 2562-2563: แจกกล้าไผ่กว่า 40,000 ต้น มูลค่ากว่า 1,000,000 บาท ภายใต้โครงการ "คืนไผ่สู่ผืนป่า เพื่อพัฒนาอาชีพและฟื้นฟูต้นน้ำ" โดยมุ่งเน้นการกระจายพันธุ์ไผ่ไปยังพื้นที่ต่างๆ และสร้างการมีส่วนร่วมของชุมชนในการดูแลรักษาป่า
  • ปี 2564-2566: มีสมาชิกเข้าร่วมโครงการกว่า 300 ครัวเรือน พร้อมทั้งมีการขยายพันธุ์ไผ่และปลูกเพิ่มในพื้นที่ อำเภอแจ้ห่มและอำเภอวังเหนือ ซึ่งเป็นพื้นที่ที่ต้องการฟื้นฟูระบบนิเวศให้มีความสมบูรณ์ยิ่งขึ้น
  • ปี 2567: บริษัทได้ดำเนินการติดตามผลการเจริญเติบโตของไผ่ที่ปลูกในพื้นที่อย่างต่อเนื่อง รวมถึงการวิเคราะห์ผลความอุดมสมบูรณ์ของระบบนิเวศที่เพิ่มสูงขึ้น โดยไผ่รุ่นแรกที่ปลูกซึ่งมีอายุ 6 ปี สามารถเก็บเกี่ยวผลผลิต เช่น หน่อไม้และไม้ไผ่ เพื่อนำมาใช้ประโยชน์ในครัวเรือน รวมถึงสร้างรายได้ให้กับครัวเรือน ต่อยอดสู่การพัฒนาเศรษฐกิจระดับชุมชน

ประโยชน์ที่ได้รับ

  • เพิ่มพื้นที่สีเขียว ฟื้นฟูป่าเสื่อมโทรมกว่า 400 ไร่
  • ลดปัญหาการว่างงาน สร้างอาชีพให้กับชุมชนกว่า 100 ครัวเรือน
  • สร้างแหล่งอาหารจากหน่อไม้และผลิตภัณฑ์จากไผ่
  • ส่งเสริมอุตสาหกรรมท้องถิ่น เช่น การผลิตเฟอร์นิเจอร์ ไม้ตะเกียบ จักสาน และแปรรูปผลิตภัณฑ์จากไผ่

เป้าหมายและแนวทางในอนาคต

  • เพิ่มพื้นที่ปลูกไผ่ ในเขตป่าเสื่อมโทรมให้ครอบคลุมมากขึ้น พร้อมทั้งพัฒนาพันธุ์ไผ่ให้เหมาะสมกับสภาพแวดล้อมในพื้นที่
  • พัฒนาเครือข่ายชุมชน ให้สามารถบริหารจัดการทรัพยากรไผ่ได้อย่างมีประสิทธิภาพและยั่งยืน
  • สร้างมูลค่าเพิ่มให้กับผลิตภัณฑ์จากไผ่ เช่น การแปรรูปเป็นผลิตภัณฑ์ไม้ไผ่ หน่อไม้แปรรูป และอุตสาหกรรมอื่นๆ เพื่อสร้างรายได้ที่มั่นคงแก่ชุมชน
  • ติดตามและประเมินผลระบบนิเวศ อย่างต่อเนื่องเพื่อให้มั่นใจว่าการปลูกไผ่ช่วยฟื้นฟูป่าและส่งผลดีต่อความหลากหลายทางชีวมวล

ความเชื่อมโยงกับความหลากหลายทางชีวภาพ

  • ฟื้นฟูระบบนิเวศ: การปลูกไผ่ช่วยป้องกันการพังทลายของหน้าดิน รักษาความชุ่มชื้น และสร้างที่อยู่อาศัยให้กับสัตว์ป่า
  • เพิ่มพื้นที่สีเขียว: ลดผลกระทบจากการตัดไม้ทำลายป่าและช่วยเพิ่มอัตราการดูดซับก๊าซคาร์บอนไดออกไซด์
  • ส่งเสริมการใช้ทรัพยากรอย่างยั่งยืน: ไผ่เป็นพืชเศรษฐกิจที่สามารถนำมาใช้ประโยชน์ได้หลากหลาย โดยไม่กระทบต่อสิ่งแวดล้อม

การสนับสนุนเป้าหมายการพัฒนาที่ยั่งยืน (SDGs)

โครงการนี้มีส่วนช่วยในการบรรลุเป้าหมายการพัฒนาที่ยั่งยืนของสหประชาชาติในหลายด้าน ได้แก่:

  • เป้าหมายที่ 1: ขจัดความยากจน ผ่านการสร้างอาชีพที่ยั่งยืน
  • เป้าหมายที่ 2: ความมั่นคงทางอาหาร ด้วยการส่งเสริมการปลูกพืชอาหาร
  • เป้าหมายที่ 6: การจัดการน้ำอย่างยั่งยืน โดยช่วยรักษาแหล่งน้ำต้นน้ำ
  • เป้าหมายที่ 15: การฟื้นฟูระบบนิเวศทางบก และเพิ่มความหลากหลายทางชีวภาพ

โครงการ "ปลูกไผ่ คืนผืนป่า สร้างอาชีพ" ไม่เพียงแต่ช่วยฟื้นฟูพื้นที่ป่าเสื่อมโทรมและเพิ่มความหลากหลายทางชีวภาพเท่านั้น แต่ยังส่งเสริมเศรษฐกิจชุมชนอย่างยั่งยืน ช่วยให้ประชาชนมีอาชีพและรายได้ที่มั่นคง ขณะเดียวกันยังเป็นการพัฒนาสังคมและสิ่งแวดล้อมให้เติบโตไปพร้อมกันอย่างสมดุล